research
  • 01.11
  • 2022

The Horde

XIII-XIY зууны үеийн монголчуудын байлдан дагуулал, эзэрхийлэл, гадаад бодлого, дотоод сүр хүчний тухай өгүүлсэн тус бүтээл Financial times-ийн 2021 оны шилдэг түүхийн номын гуравдугаарт жагсаж, Amazon Spectator Five books зэрэг олон улсын худалдааны сайт болон хэвлэлийн газрын шилдэг бүтээлийн жагсаалтанд эхний 5 байранд жагссан байна.

Цааш унших...
research
  • 01.11
  • 2022

ЧЕЖҮ аралд монголчуудын 100 жилийн соёл бий

Чежү аралд монголчууд 100 орчим жил суурьшихдаа гүнзгий ул мөрөө үлдээжээ. Чежү арлын уугуул иргэд монгол үгийг нэлээдгүй хэрэглэдэг. Монголчуудаас үлдсэн бэлчээрийн мал, адуун сүрэг одоо ч хэвээрээ ажээ. Хүмүүс нь аргал түүж хашаа хороо барьдаг заншил ч байна. Уул усаа шүтдэг нүүдэлчдийн шүтлэг, буддын шашны хамт дэлгэрчээ. Цэргийн хуарангийн бэхлэлтийг одоо ч “далан” гэж монголоор нэрлэдэг. Чежүгийн бэлгэдэл болсон хүн чулууд нь монголынхтой төстэй.

Цааш унших...
research
  • 01.11
  • 2022

Байгаль нуур

“Байгаль нуурыг үзээгүй хүн Сибирийг таньж мэдэж үл чадна” хэмээх эртний үг бий. “Сибирийн цэнхэр нүд” хэмээн өргөмжлөгдсөн тус нуур нь ОХУ-ын Эрхүү муж ба Буриад улсын нутаг дэвсгэрийн дунд сунаж тогтсон байдаг. Эх дэлхийн хамгийн цэнгэг болоод хамгийн гүн нуур. Ольхон арлын зүүн талаар хамгийн гүн хэсэг нь байх ба 1631-1637 метр хүрдэг. Өргөнөөрөө 79км, уртаараа 636км үргэлжлэх уг нуур нь ..

Цааш унших...
research
  • 01.11
  • 2022

Гэгээнтнээс суутан, дараа нь жирийн иргэн

Шашны хутагт, хувилгаадын хойт дүрийг тодруулах зан үйлийг гурван насанд нь, эсвэл 6 наснаас нь хэтрүүлэхгүйгээр шинжин тодруулдаг нь ерийн явдал биш байжээ. Учир нь хүүхэд хоёр насандаа урьдах амьдралаа санаж эхлээд долоон насандаа мартчихдаг. Маш олон хутагт, хувилгаадын “өгөгдөхүүн” илрэх 3-6 насанд нь эцэг эх, ахмад хүмүүс анзааралгүй байсаар 11 нас хүргэчихдэг тул ...

Цааш унших...
research
  • 01.11
  • 2022

Non-fungible token

Хэрэв ямар нэгэн зоос гаргахдаа бүгд өөр өөр сериалтай, мөн бутардаггүй, зөвхөн бүхлээрээ байдаг гэвэл тэр зоосыг “Non-Fungible-Token” буюу NFT гэж нэрлэдэг. Зоосны сериал дугаарт дижитал арт, зураг, дуу, видео гэх мэт контентуудыг зүүж өгснөөр эзэмшлийг нь тодорхойлж, хувилагдах боломжгүй болгоно.

Цааш унших...
research
  • 01.03
  • 2022

Алтан гэрэгэ олджээ

Үзэсгэлэнд олон орны соёлыг илэрхийлэх зүйлс байсны дотор “Алтан гэрэгэ”-г санамсаргүй олж харжээ. Хятад, Солонгост Монголын эзэнт гүрний “мөнгөн гэрэгэ” хэд хэд олдсон боловч одоохондоо хаана ч “Алтан гэрэгэ” олдоогүй байна.

Цааш унших...