Аврал – salvation , protection be deity

Авшиг (ван тавих, ном сонсох) – initiation, consecration, discipline

Адис – Bless  

Адис өгөх – to give a blessing

Адис авах – to receive a blessing

Амирлангуй – quiet, peaceful: joyful, happy

Амармаг – greed, lust

Арван буян – ten meritorious acts-avoidance of ten bad acts

Арван нүгэл – the ten sinful deeds, ten negative actions are;

• Амьтны амь таслах – Killing 
• Эс өгсөнийг авах – stealing 
• Буруу хурьцал – sexual misconduct
• Худал хэлэх – Lying 
• Хов зөөх – greating discord
• Ширүүн үг хэлэх – using harsh words
• Дэмий чалчих – meaningless talk
• Хомхой сэтгэл – Envy  
• Хорлох сэтгэл – ill will
• Буруу үзэл – wrong viems

Арга билиг – wisdom and method

Ариулах – to fumigate with incense, to purify

Архад – arhata

Гэлэн – bhikshu

Б

Бага хөлгөн – hinayana  

Бадар аяга – bowl

Балин – sacred cake

Банди – novice in buddhis orders

Билиг барамид – six paramita

Барчад – hindrance, obstacle unluckiness

Барьц – offering to a deity

Бардо (зуурдын төрөл) – the Bardo or intermediate state

Гурван Сахил – The three types of vows

• Гэнэн – there are the vows of the Lay Person
• Гэцүл – There are the Novice vows of the nun(sramaner-ika) эмэгтэй лам гэцүлма
• Гэлэн – the are vows of the Monk (fully ordained, Bhiksu or nun Bhiksuni

Сан тавих – to offer a purifying incense

Ядам – Yidams (different forms in which the Buddhas manifest)

Чойжин – номыг тэтгэгч  – Dharma Protectors

Сахиус – guardians  

Баатар – бавуу – Dakas (the Coureous Ones)

Дагина – хандо – Dakinas

Зовлон – Suffering

A

Abandon – Тэвчих

Abbot – Хамба

Aeon – Галав

Altar – Тахилын тавиур

Altruism – Бодь сэтгэл

Anger – Урин

Arhant – Архат (дайснаа дарагч)

Attachment – Шунал тачаал

Attainment – Ид шид

B

Baskets – the three – 3 аймаг сав

• Vanaya – Винайн аймаг
• Sutra – Судрын аймаг
• Abhidharma – Авидармын аймаг

Bell – Хонх

Blessing – Адистид

Bodhicitta – Бодь сэтгэл

Bodhisattva – Бодь сэтгэлтэн

Buddha – Бурхан

Buddha hoot – Бурханы хутаг

Buddhanature – Бурханы шашин (Буддизм)

Buddhism – Буддист

Bumpa vase – Хумх

Butter lamp – Зул

C

Calm abiding – Амарлин оршихуй (дияанд оршихуй)

Cause – Уг, шалтгаан

Channel – Судас

Chant – Уншлага

Chanting master – Умзад

Chenrezig. Buddha of Compassion – Жанрайсиг (Аръяабала)

Circumnambulate – Гороо

Clear light – Тодорхой гэрэл

College – Дацан

Commentary – Тайлбар

Compassion – энэрэхүй, нигүүлсэхүй

Conch – Лавай

Confession – Наминчлах

Consciousness – Сүнс, тийн мэдэхүй

Continuity of consciousness – Тийн мэдэхүйн үндэс

Cyclic existence – Сансрын хүрд

D

Daka – Хандо

Dakini – Дагина

Dalai Lama – Далай лам

Debate – Ном хаялцах

Dedication – Мөн чанар, зориулга

Deity – Тэнгэр

Delusion – Нисванис

Demi – gods – Асури

Dependent arising – Шүтэн барилдлага

Dharma – Ном

Dharma protectors – Номыг тэтгэгч (сахиус)

Disciplinarian – Гэсгүй

Disturbing thought – Нисванис

Dorje – Очир

Doubt – Сэжиг

Drops – Дусал

E

Emptiness – Хоосон чанар

Enlightenment.syn.for Buddhahood – Бодь

Enlightened activity – Үйлс

F

Faith – Сүжиг

• Simple – дүр лагшинд сүсэглэх сүжиг
• Aspirational – зарлигт итгэмжлэх сүжиг
• Conviction – таалалд илт хүссэн сүжиг

Founder – Үзүүлэгч (Бурхан багш)

Le Shakyamuni (Buddha) – Шигэмүни

Four great kings – Махаранза

Four immeasurables – цаглашгүй дөрөв

• immeasurables love – асрахуй цаглашгүй
• immeasurables compassion – энэрэхүй  цаглашгүй
• immeasurables joy – баясахуй цаглашгүй
• immeasurables equanimity – тэгш агуулахуй, цаглашгүй

Four opponent powers – Дөрвөн  хүч

• regret – гэмээс жич буцсан хүч
• actual antidote – шүтээний хүч
• determination to turn – тийн залхсан хүч
• refuge boddhicitta away from the action – ерөндөг бүхнээ үйлдэх хүч

Future lives – Хойд нас

G

Gaden throne holder the head of the Gelgra

Tradition – Гандан ширээт (гэлүгва ёсыг баригч, гэлүгва ёсны тэргүүн)

Gelugra – Гэлүгва (буяны ёст, шарын шажинтан)

Genang – Даган соёрхол

Geshe – Гэвш

Gods – Тэнгэр (ертөнцийн)

Gone beyond – Чанадад хүрсэн, Барамид

Graduated path – Мөрийн  зэрэг

Grounds – Шороо (газар шорооны нэр биш хутагтаас бурхан хүртэлх бодьгал сэтгэлийн нэрс)

Guyasamaja – Нууц хураангуй

H

Hayagriva – Хаянхирваа

Hell – Там

Heruka – Хэруга (Дэмчог)

Higher rebirth – Сайн заяаны 3 амьтан

Hinayana – Бага хөлгөн

House holder vows – Увш

One day house holder vows – Өдрийн сахил, мацаг

Hungry ghost – Бирд

I

Ignorance – Мунхаг

Incense – Хүж

Initiation – Авшиг

Inner offering – Нанчод

Intermediate state – Зуурдын төрөл

J

Je Tsong Khapa – Богд лам (Богд Зонхова)

Jealousy – Атаа

Jettzun Dampa - Жибзун Дамба (Богд лам, Богд хаан)

K

Kangyur – Ганжуур

Karma – Үйл

L

Lama – Лам

Law of cause and – Үйлийн үр

Laziness 3 types – Залхуу

• of despising oneself – өөрийгөө муушаасан залхуу
• of procrastination – шантрах залхуу
• of attraction to harmful actions – муу үйлд автсан залхуу

Liberation – Тонилох

Lineage – Үндэс

Logic – Цанид (учир шалтгааны ухаан)

M

Mahasiddha – Их шидтэн

Mahayana – Их хөлгөн

Mahayana precepts – Тэгчинсожон (их хөлгөний сэлбэн арилгагч санваар)

Maitreya – Майдар

Mallah syn.rosary – Эрих

Mandala – Мандал

Manjushri – Манзушири

To meditate – Бясалгал хийх

Meditation – Бясалгал

Meditation retreat – Хөл хорих (бясалгал хийгээд хөл хорин суух)

Meditation session – Бясалгал хийх хугацааны нэгэн завсар

Meditator – Бясалгагч

Menter syn.teacher – Буяны садан

Merit – Буян

Mind – Сэтгэл

Misery – Зовлон

Monastery – Хийд

Monk – Хувраг

N

Naga – Лус

Negativity – Хилэнц

Nirvana – Нирваан, гаслангаас нөгчих

Non virtue – Нүгэл

10 nonvirttues action – 10 хар нүгэл

• killing – амь таслах
• stealing – эс өгснийг авах
• sexual misconduct – буруу хурьцал
• lie – худал хэлэх
• slander – хов хэлэх
• abuse – ширүүн үг
• idlegossip – чалчих
• covetousness – хомхой сэтгэл
• ill will – хорлох сэтгэл
• wrong view – буруу үзэл

Nun – Шимнац

Novice nun – Гэцүлма

Fully ordained nun – Гэлэнмаа

O

Observation – Мэргэ төлөг

To make an observation – Мэргэ буулгах, төлөг тавих

Offerings – Тахил

Offering bowls – Тахилын цөгц

To offer – Өргөх

To make offerings – Тахил өргөх

Oral transmission - Эш, бошго

P

Past lives – Урьд нас

Path – Мөр

The five paths – 5 мөр

Perfections – Билиг барамид

• generosity – өглөг
• ethics – шагшаабад
• patience – хүлцэнгүй
• joyous effort – хичээнгүй
• meditative stabilization – дияан
• wisdom – билиг

Philosophy – Гүн ухаан

Positive actions – Буян

To practice – Сэтгэлдээ авах, сайтар мэдэх

Prayer – Ерөөл

Precious human rebirth – Чөлөө учрал

To prostrate – Мөргөл үйлдэх

Prostration – Мөргөл

Puja – Зан үйл

Pure land – Дагшин (ариун орон)

Purification – Угаал ариусгал

To purify – Хилэнцээ арилгах

R

Realization – Онох, онол

Realms – Тэнгэрийн орон

Ie the six realms gods – 6 орон

• gods – тэнгэр
• demigods – асури
• human – хүн (хүмүүн)
• animal – адгуус
• hungry ghost – бирд
• hells – там

Rebirth – Төрөл

To take rebirth – Төрөл авах

To recite – Унших

Refuge – Итгэл

To take refuge – Итгэл одуулах (аврал одуулах)

Regret – Гэмшил (гэмших)

To rejoice – Даган баясах (даган дэгтрэх)

Relics – Шарил

Renunciation – Магад гарах

Represertatiors of Buddha body speech

Mind – Бурханы лагшин, зарлиг, тааллын шүтээн

Ie a statue, a text and a stupa – Бурханы дүр, судар, суварга

Result – Үр

Retreat – Хөл хорих (бясалгал хийх үеийн завсрын хорио)

Rinpoche – Рэнбүчи

Monks robes – Хуврагийн хувцас (ламын навс)

Rosary syn.mallah – Эрх

S

Sangha – Хувраг

Sect – Ёс (урсгал)

The 4 sects of Tibetan Buddhism – Буддизмын 4 урсгал

• nymgma – нимава
• kagyu – гажүдва
• shakyapa – сажа
• gelugpa – гэлүгва

Sentient beings – амьтан

Seven limb practice – 7 гишүүн

Shakyamuni Buddha – Шакиамүни

Shuyata – Хоосон чанар

Spiritual community – Хувраг

Statue – Бурхан шүтээн

Stupa – Суварга

Suffering – Зовлон

Supreme – Дээд

Sutra – Судар (бурханы зарлиг)

Sutrayana – Судрын хөлгөн

T

Tangyur – Данжуур

Tantra – Дандар, нууц тарни

The 4 levels of Tantra – 4 аймаг дандар буюу 4 аймгийн үндэс

• Kriya – Purification – Үйлийн үндэс
• Charya – action – Явдлын үндэс
• Yoga – union – Йогийн  үндэс
• Mahanuttaraayoga – itighest – Тэнсэл үгүй үндэс

Tantrayana – Тарнийн ёс

Tara – Дарь эх

• Green Tara – Ногоон дарь эх (үйлс бүтээх)
• White Tara – Цагаан дарь эх (урт наслуулагч болоод анхааран авбаас өвчин арилгагч)

Tathagata – Түүнчлэн ажирсан

Teacher – Сайтар ажирсан Бурхан

Teachings – Сургааль

Temple – Сүм

Tenets –Тогтсон таалал

Text – Ном

Thanka – Танка (зурмал бурхан)

Theravada – Бага хөлгөн

The three baskets – Аймаг сав гурав нь

• sutra – судрын  аймаг
• vinaya – винайн аймаг
• abhidharba – авидармын аймаг

The three bodies of Buddha – Бурханы лагшин

The three Kayas – Гурван лагшин

• dharmakaya – номын лагшин
• sambogakaya – төгсжаргалангийн бие
• nirmanakaya – хувилгааны лагшин

The three doors – Гурван үүд

• body – бие
• speech – хэл
• mind – сэтгэл

The three higher trainings – Гурван сургаал

• of ethics – шагшаабад
• meditation – самади
• wisdom – билиг

The three Jewels – Чухаг дээд гурав (3 эрдэнэ)

Throne – Ширээ

Tibet – Төвд

Tibetan – Төвд хүн

Triple gem – Чухаг дээд гурав

Transmigration – Төрөл

The two truths – Хоёр үнэн

• ultimate – янагуух үнэн
• conventional – үнэмлэхүй  үнэн

U

Un common – ер бус

Universal compassion – Нигүүлсэхүй

Ultimate truth – Үнэмлэхүй үнэн

V

Vajra master – Дорж ловон

Vajrapani – Очирваань

Vinaya – Винай

Virtue – Буян

Virtuous friend – Буяны садан

Vows – Сахил, санваар

Vows of bodhicitta – Бодь сэтгэлтний санваар

Tantric vows – Тарнийн тангараг

W

Winds – Хий

Wish to be free from cyclic existence.Renunciation – Магад гарах

Y

Yamantaka – Ямандаг Жигжид